کسانی که در زمینه خرید و فروش ملک فعالیت دارند یا اینکه می خواهند یک ملک برای خود خریداری کنند,در ابتدا باید با انواع سند ملکی و تفاوت آنها با یکدیگر آشنا شوند.برای گرفتن سند یک ملک شما باید از طریق سازمان اسناد و املاک کشور اقدام کنید که خود چندین مرحله دارد.اما هدف ما در این مقاله تنها بررسی انواع سند ملک و کاربرد آنها می باشد.چرا که برخی از آنها تنها برای یک سری ملک های خاص هستند و ممکن است یک سری محدودیت ها هم داشته باشند.به همین خاطر همیشه قبل از هر معامله ملکی باید با این سندها آشنا باشید که مبادا سرتان کلاه برود.
انواع سند ملکی
دوستان عزیز توجه داشته باشید که منظور ما از انواع این که است که سند مورد نظر رسمی است یا عادی.یک سری تفاوت ها بین این دو سند وجود دارد که در ادامه خواهیم گفت.اما به هر حال اغلب سندهای ملک به شکل رسمی هستند و همگی داخل دفترخانه ثبت می شوند و جای هیچ کلاهبرداری ندارند.
سند رسمی چیست
به طور کلی سندهایی نزد ارگان های دولتی مختلف از جمله مرکز ثبت و اسناد,دفترخانه یا هر جای دیگری بر طبق اختیارات ارگان ثبت می شوند سند رسمی هستند.یکی از دیگر از مزیت های سند رسمی این است که شما می توانید با کمک دفترخانه و بدون نیاز به مجوز دادگستری کارهایی که در مفاد آمده است را انجام دهید.اما سندهای معمولی برای این کارها نیاز به جواز دادگستری دارند (حکم دادگاه).البته این تمام ماجرا نیست و سند رسمی خود 3 نوع مختلف دارد که عبارتند از :
- اسنادی که توسط سایر ارگان های دولتی وضع می شوند : گواهی نامه,شناسنامه,کارت ملی و کارت سوخت.
- اسنادی که توسط دفتر اسناد رسمی ثبت می شوند : وکالت,انتقال و فروش ملک,اجاره ملک یا هر مورد دیگری از جمله انتقال خودرو و مال.
- اسنادی که در سازمان ثبت اسناد و املاک وضع می شوند : سند مالکیت ملک (بعد از ساخت) و صورت مجلس تفکیکی
سند عادی چیست
سندهای عادی هم جزو آن دسته از سندهایی هستند که هیچ شخص یا ارگان دولتی در آن دخالت ندارد.برای مثال ممکن است شما و شریکتان یک دست نوشته داشته باشید که در رابطه با کارتان یک سری حدود مشخص کرده اید و به این مورد سند عادی گفته می شود.سند های عادی به هیچ عنوان نباید ویژگی های زیر را داشته باشند :
- سند نباید با مقررات موجود وضع شده باشد.
- کسی که آن را وضع کرده نباید مامور دولت باشد (ثبت نشود).
- سند نباید توسط شخص دولتی ثبت اسناد وضع شود (هر دو طرف فرد عادی باشند).
شاید فکر کنید که سند معمولی کم داریم,اما بهتر است بدانید که تمام موارد زیر جزو سند عادی محسوب می شوند که در زندگی روزانه می بینیم :
- بارنامه هایی که شرکت های باربری می زنند.
- چک و سفته.
- گواهی های مختلف.
- سندهای عادی با اعتبار سند رسمی
دوستان عزیز توجه داشته باشید که منظور ما از 18 نوع سند ملکی,سند مالکیت می باشد که تنها برای ملک نیست.در ادامه با این 18 مورد بیشتر آشنا می شوید.
18 نوع سند مالکیت
- سند ششدانگ
- سند منگوله دار
- سند مشاعی
- سند تک برگ
- سند مفروز
- سند ورثه ای
- سند رهنی
- سند بنچاق
- سند اعیان
- سند المثنی
- سند عرصه
- سند وکالتی
- سند وقفه
- سند معارض
- سند صلح عمری
- سند مجعول
- سند تفکیکی
- سند شورایی
شاید برایتان این سوال به وجود آمده باشد که تفاوت این سندها چیست؟ توجه داشته باشید که بسیاری از ما تا آخر عمرمان به بسیاری از این سندها بر نمی خوریم و با این حال بهتر است در ادامه مقاله همراهمان باشید.
1. سند ششدانگ
زمانی که تنها یک شخص مالک کل ملک باشد,سند ششدانگ نامیده می شود (شخص هیچ شریکی ندارد).مزیت سند ششدانگ این است که اعتبار بسیار بالایی دارد و به همین خاطر شما با آن به مشکل حقوقی نخواهید خورد.بهترین ملک ها آنهایی هستند که چنین سندی دارند!
2. سند منگوله دار
سند منگوله دار که اغلب با سند دفترچه ای شناخته می شود,طوری است که در آن چندین برگ وجود داشته که همگی به وسیله نق و سرب پلمپ شده اند.این پلمپ توسط اداره ثبت انجام شده و به همین خاطر یکی از رسمی ترین مدارک است.البته در حال حاظر این نوع سند صادر نمی شود و اغلب ملک های قدیمی چنین سندی دارند.
3. سند مشاعی
همانطور که از نامش پیداست,این نوع سند برای ملک هایی می باشد که چندین مالک دارند.در این حالت چند نفر مالک ” کل ” ملک هستند و برای فروش یا اجاره آن می بایست رضایت تمام مالکین باشد.در غیر این صورت کاری نمی توان کرد!
4. سند تک برگ
سند تک برگ نوع جدید سند برای سندهای منگوله دار یا همان دفترچه ای می باشد.از چندین سال پیش این نوع سند که اطلاعات ملک در دو طرف آن ثبت شده صادر می شود.مزیت سند تک برگ این است که جدید بوده و به همین خاطر معتبرتر و تمیزتر می باشد.
5. سند مفروز
سند مفروز در حقیقت یک مرحله بعد از سند مشاع می باشد.زمانی که یکی از شرکا سهم خودش را جدا می کند,این سهم بین شرکای دیگر تقسیم می شود و به این نوع سند مفروز گفته می شود.اما زمانی که فرد از سایر شرکا جدا می شود,می تواند در زمین خود ساخت اختصاصی داشته باشد و به همین خاطر کارهای حقوقی چنین ملکی پیچیده می باشد.
6. سند ورثه ای
زمانی که مالک از دنیا می رود,می بایست ارث بین وارثین تقسیم شود و در این حالت به سند ورثه ای گفته می شود.
7. سند رهنی
شما می توانید برای دریافت وام یا خرید محصولات مختلف سند ملک خود را گرو بگذارید که این مورد در بین بانک ها بیشتر دیده می شود.به این حالت که سند رهن بانک است سند رهنی گفته می شود.
8. سند بنچاق
این نوع سند در حال حاظر صادر نمی شود. در گذشته یک سری افراد بودند که در این زمینه عالم به حساب می آمدند,بعد از آن این سند نزد همه اعتبار و مقبلویت داشت.
9. سند اعیان
این نوع سند مختص به یک بنای ساخته شده می باشد.
10. سند المثنی
اگر یک روز سند خود را گم کردید,می توانید به اداره ثبت اسناد بروید و درخواست سند المثنی دهید (دقیقا مانند کارت ملی). البته این کار را می توانید برای تمام اسناد رسمی انجام دهید.
11. سند عرصه
سند ملکی که درونش ساختمان ساخته شده باشد.
12. سند وکالتی
همانطور که از نامش پیداست,سند وکالتی یعنی ییک شخص ثالت به عنوان وکیل مالک حق هر کاری را دارد (البته امکان دادن اختیارات محدود وجود دارد).
13. سند وقفی
در بسیاری از مواقع ممکن است سند از طرف یک شخص وقف شده باشد و به این حالت ملک اوقافی گفته می شود.در حقیقت دولت می تواند ملک را با اقساط بلند مدت 99 ساله به یک شخص دیگر واگذار کند که قسط ماهانه اش بسیار اندک می شود.
14. سند معارض
گاهی مواقع ممکن است برای یک ملک دو سند با نام و زمان متفاوت اما اطلاعات یکسان صادر شود که به آن سند معارض می گویند.
15. سند صلح عمری
سند صلح عمری کار بسیار جالبی انجام می دهد.در این سند مالک سند را به نام شخص دیگری می زند با این شرط که بتواند تا آخر عمرش از منافع ملک استفاده کند (اجاره,سکونت و…).
16. سند مجعول
مجعول از جعل می آید و این یعنی سندی که به نوعی در آن جعل صورت گرفته است.
17. سند تفکیکی
ملک هایی که بین چند نفر تقسیم می شوند و هر شخص سهمی در آن دارد,سند تفکیکی دارند.
18. سند شورایی
این نوع سند عادی محسوب می شود و برای ملک هایی است که توسط شورای محلی مهر شده باشند.